කොහාටද... කවදාද... කොහොමද...

හදිස්සියෙම දුටු වියුණු ලිපියක් හේතුවෙන් මගෙ සිත තුල ගලා ආ අදහස් රැසකි. එවා සියල්ල මෙහි කෙටිය නොහැක. නමුත් එවායි කිපයක් හො මෙහි කැටි කල යුතු බව මා සිතමි. වෛද්‍යවරු රජයෙන් තම වැටුප් වැඩි කරන්න යැයි ඉල්ලයි. පවතින ආර්ථික රටාවත් නාගරික ප්‍රදේශ අවට ඉන්නා ජනයාගෙ ගැටිම් හැල හැප්පිම් මැද්දෙහි සමාජ ස්ථරයන් හි පවතින විවිධ කණ්ඩායම් තම කණ්ඩායමේ ජිවන තත්වය උසස් කර ගැනිම පිණිස වෙර දරයි. සංගම්, සමාගම් නානාප්‍රකාර එකතුවිම් මෙ සැවොම රජයෙන් ඉල්ලයි. රජය ජනතාවගෙ බදු එකතුකරත් එවා ලුහු බැවින් විදෙශ රටවල් වලින්ද ණය ගෙන ජනතා ඉල්ලිම් ඉටු කරදිමට උත්සහා කරයි. දොස්තර, ඉංජිනේරු , ගණකාධිවරු, නානාප්‍රකාර අයවලුන් වෙහෙසෙමින් තම කණ්ඩායමේ ආධිපත්‍ය රැක ගැනිමට උත්සහාකරයි. අනිත් රටවල් අතර මාගෙ රටද මෙ ලොකය තුල ගිලි පවති. නානාප්‍රකාර මිනුම් දඬු උපයයොගි කර ගනිමින් මාගෙ රට තුන්වන ලොකයේ රටක් කර ඇත. ඉතිහාසය තුල මගෙ රට අන් රටවල් හා සසඳන කල ඉතාමත් සශ්‍රිකව පැවති කාලයක් තිබුනි. කෙසේ වෙතත් මෙකල එ සශ්‍රිකත්වය අපෙන් ඇත් වී ගොසිනි. අන් රටවල් කෙරෙහි ඇස් යොමා බැලීමෙදි අපි අපෙ දියුණුව යම්තාක් දුරට හො අටවාගෙන තිබේ. අපගෙ දියුණුව කිනම් ආකාරයක එකක් විය යුතුදැයි නිතරම මා කල්පනා කරයි. එනිසා මා දකින ආකාරයට දියුණුව ගැන යමක් ප්‍රකාශ කල යුතුයැයි මට හැඟුනෙමි.

රටක දියුණුව කෙරෙහි එහි ජිවත් වෙන මිනිසුන්ගෙ අදහස් හැසිරෙන ආකාරය ඉතා වැදගත් වේ. ඉතිහාසය තුල මුල් යුගයෙදි මෙය ආගම මගින් සිදුකලද ලොකය තුල වෙනත් විෂයන් ඇතිවිමෙදි , එවා මිනිසුන් අතර පැතිරිමෙදි මිනිසුන්ගෙ ආකල්ප වල හැඩයන් මෙවා සියල්ලෙහි ආනුභාවයෙන් හැඩ ගැසිනි. මිනිසුන් බොහො වෙහෙසී ගවේෂනය කර ස්භාවධර්මය තුල සැඟවුණු රහස් රැසක් එලි කර ගත්තෙ තම ආත්මාර්ථය නිසාම පමණක් කිම වැරදි සහගත බව මට හැගෙයි. මෑතදි ඇතිවුණ ජාතින් හි දියුණුව දෙස බැලිමෙදි ඔහුන්ගෙ සමාජ කණ්ඩායම්හි කැප කිරිම් ගැන මා විශ්මය පත්විනි. ලොවතුල පවතින සියල්ල ණයට ගත් එවා නොවෙයි. එසෙත් නැතිනම් වෙනත් ග්‍රහාලොකයකින් පැමිණ අටවා ගිය එවාද නොවෙයි. සියල්ල මෙහිම ඇතිවු එවායි. ඔහුන්ගෙ රටවල් වල ජිවත් වු උගත් ප්‍රබුද්ධ සමාජ කණ්ඩායම්වල එකමුතුවක ප්‍රතිපලයක් අද එ රටවල් වල මිනිසුන් විද ගනි. මුලු ආර්ථිකයම පවතින්නෙ නිෂ්පාදනය තුලයි. යමක් නිශ්පාදනය වේනම් එතුල බලවත්වෙමින් පවතින ආර්ථිකයක් ගොඩ නැගිමට හැකිය. යමක් නිෂ්පාදනය කිරිම යන්න විවිධ සමාජ කණ්ඩායම් වලට පැවරෙන රාජකාරියකි. මා දකිනා ආකාරයට අපගෙ ප්‍රබුද්ධයින් වෙන වෙනම තම රට තුල තමන් වෙනුවෙන් යමක් ගොඩ නගා ගැනිමට උත්සහා කරයි. රට ඉදිරියට ගෙනයැමට රට තුල වෙසෙන්නා වු අනිකුත් කණ්ඩායම් වල ජිවන තත්වය උසස් කරලිම පසෙකට තබා තම තම පසුම්බි සකසා ගැනිම සිදුකරයි.

' තනි තනිව දියුණු වුවහොත් අන්තිමට අපෙ සමාජයම දියුණු වෙවි නෙද '

මෙය මා අසා තිබෙන දෙයකි. මිනිසුන් සියල්ලම එක හා සමානව තැනි නොමැත. සැමටම එක හා සමානව මුදල් ඉපයිමට නොහැක. දුර්වල , ශක්තිමත් මෙ සැවොම එකිනෙකා කෙරෙහි කැපවෙයි. තනි තනිව යාහැකි දුරක් ඇත. මෙරට දුප්පත් මිනිසුන් ඉතා දුකසේ ජිවත් වේ. ඔහුන්ගෙ දුක්ඛීත ජිවිතය නිසා  අදහස් හැසිරෙන ආකාරයත් භාෂා විලාසයේ කටුකභාවයත් ඔබට එවැනි මිනිසුන් අතරට ගොස් සිටින විටදි දැනගත හැකිය. සියල්ලටම තනි තනිව නොහැක. නමුත් කිපදෙනෙකුට තම තමුන්ගෙ රැස් විවිධාකාරයෙන් පෙන්විය හැක. ඔබගෙ වාහනය, ඔබගෙ නිවස, එහි ප්‍රමාණය නානාප්‍රකාර මිනුම් දඩු ඔබ රැදෙන සමාජය තුල ඔබගෙ තත්වය තිරණය කරනු ඇත. තවත් කෙනෙකු අභිබවා යැමෙ ආසාව විවිධාකාරයෙන් අපි තුල තිබිම නිසා අපගෙ ක්‍රියාකාරකම් හැසිරෙන ආකාරයත් නිසා සියල්ලටම තනි තනිව ඉදිරියට ආ නොහැක. නමුත් මෙ පවතින ක්‍රමය තුල කිසිවෙක් කිසිවෙකුටත් පසු කර යැමටද නොහැකිය. ප්‍රකොටිපතියන් නොවිදිනා සැනසුමක් දුප්පතා විදියි. 'ඔය තියන දෙයක් කාලා ඉදහන් ' කියා සැනෙසෙන දුප්පතා සමගම ' මම කොහොම හරි අර ෆර්ම් එක ඔවර් ටෙක්  කරන්න ඔනා ' හැගිමෙන් දුවනා පොහොසතුන් සිටියි. දුප්පතා නොවිදිනා සැපයක් ප්‍රකොටිපතියා විදියි. සැපදුක සියල්ල මිනිසුන් අතර බෙදි ගොසිනි. තනි තනිව වෙහෙසීමෙදි කිපදෙනෙකුට මන්දිර තනා ගැනිම කල හැකියි, නමුත් ඔහුනට මන්දිර තනා ගැනිමට උදව් කල මිනිසුන් මුඩුක්කුවල, දුප්පත් පැල්පත්වල අසරණව ජිවත් විම වැලැක්විය නොහැක. එක මන්දිරයක් අහස උසට ගොඩ නැගෙද්දි එ අවට පැල්පත් දාහක් තවත් අසරණ වන බව මා හොදින් දැක ඇත.

ඉතිහාසයෙන් බොහො පාඩම් ඉගෙනගත හැක. මෙහිදි අප බටහිරයන්ගෙ දියුණුව ගැන සැලකිය යුතුයි. මා හට ඉතිහාසය ඉගැන්වු ගුරුවරුන් කිපදෙනෙකු ඇමරිකන්කාරයා ආයුද විකුණා පොහොසත් වු බවත්, බ්‍රිතාන්‍යන් හොරකම් කර පොහොසත් වුණු බවත් ඉගැන්විය. නමුත් කරුණු කාරණා තවත් හොදින් අධ්‍යනය කිරීමේදි ඔහුන්ගෙ දියුණුව එ මතම පදනම් වු දෙයක් නොවන බව මට වැටහිණි. ඔහුනගෙ ගණිතය දන්නා මිනිසුන්, ඔහුනගෙ විද්‍යාව දන්නා මිනිසුන් විසින් කරන ලද අපුර්ව කැපකිරිම් වල ප්‍රතිපල අද අප ඇස් පනා පිටම දකින්නෙමු. NASA ආයතනයේ සාදන රොකට්ටුවන් සැමදා ඉහලට ගියෙ නැත. ඔහුන් සෑදු සෑම නැවක්ම මුහුද මත පා නොවිය. සැදු සමහර පාලම් බිමට කඩා පාත් විණි. රොගයන් පැතිර ගොසින් දහස් ගණන් තම ජාතියෙ මිනිසුන් මියැ දෙනවා බලා සිටියේය.  නවීන විද්‍යාව ගණිතය ඉගෙනගත් මිනිසුන් විසින් අපුර්ව මෙහෙයක් ඔවුනගෙ ජාතියට ලබා දුන්නෙය. එය කදිම පාඩමකි.  අද අපට සැම දෙයක්ම වෙන රටකින් නයට හො මුදල් ගෙවා ලබාගත යුතුයි. එයට අවශ්‍ය මුදල් තේ, පොල්, රබර් හා අනිකුත් ද්‍රව‍ය විකුණා ලබාගත යුතුයි. එසෙත් නැතිනම් ඇදුම් මසා විකුණා හො ලබාගත යුතුයි. මා දන්නා ආකාරයට චින රජයේ අනුග්‍රහය ඇතිව ක්‍රියත්මක වන ව්‍යාපෘති වලට අපගෙ මිනිසෙකුට ගෙවනා මුදල මෙන් තුන්ගුණයක මුදලක් චිනයෙ සිටන් මෙහි පැමිනි කෙනෙකුට ගෙවයි. ලොකයෙ වෙනත් රටක හො තැනක ඇතිවු තාක්ෂණයක් මෙ රටෙදි මුදලට හො ණයට ගෙන ස්ථාපනය කර මිනිසුන්ව සශ්‍රිකත්වයෙන් පිනවිමට යැමට වඩා රටෙ මිනිසුන්ව අරමුණක් කෙරෙහි පෙළ ගැස්විම යහපත්ය. බෙදා වෙන්වි තම තම අරමුණු කරා යන්නා වු මෙ ජන ගඟ රටෙ එකම අරමුණකට හැකි නායකත්වයක් තවමත් ඇතිවි නොමැත. යුද්ධය අවසන් වු විගස නායකයින්ගෙ පෞර්ෂත්වයන් අපි දුටුවෙමු. රටෙ තැනින් තැන සිදුවන්නා වු සුලු සුලු සිද්දින්ගෙන් ජනතාව පිනවනවාට වඩා ලොකය තුල ලංකාවට අද ඇති තත්වයත් එදා තිබුනු තැනත් ගැන වටහා දිම එමගින් මුළු ජනතාවටම තම ජාතියත්, මෙ භුමියත් ගැන ඇල්මක් ඇතිකිරීම යහපත් වේ. රටක් මුදල් වලින් පමණක් දියුණු කල නොහැක. පැල්පතෙ ජිවත්වෙන මිනිසා තවදුරටත් අසරණ වි තිරිසනෙකු වි දිවිය ගැට ගහා ගැනිමට උත්සහා කරද්දි මන්දිර තනා ගන්නා මිනිසා සුපිරි දිවියක් ගත කරන දෙවියෙකු විම අප සැවොම දැසින් දැක වෙනතක බලන්නෙමු.